NHẬN BIẾT CÁC MỐI NGUY HIỂM CỦA CÁC BỆNH DO LŨ LỤT NHƯ LEPTOSPIROSIS VÀ SỐT XUẤT HUYẾT

Các loại bệnh do lũ lụt gây ra

Lũ lụt làm gián đoạn cuộc sống hàng ngày và gây ra các mối nguy hiểm nghiêm trọng về sức khỏe cho cộng đồng bị ảnh hưởng. Một số tỉnh Miền Trung và các tỉnh phía Bắc Việt Nam thường xuyên chịu ảnh hưởng của mưa lớn, bão và lũ lụt từ giữa năm đến cuối năm. Đây là điều kiện môi trường thuận lợi cho dịch bệnh bùng phát. Nước lũ mang theo các mầm bệnh nguy hiểm gây ra sự gia tăng của các bệnh truyền qua nước và qua vật trung gian. Leptospirosis, một bệnh phổ biến sau lũ lụt, cần được chú ý đặc biệt bên cạnh một số các bệnh như tả, viêm gan A, sốt xuất huyết Dengue, sốt rét, Hantavirus, … Sự lây lan của các bệnh này có thể được ngăn chặn thông qua nhận thức và các biện pháp phòng ngừa đúng đắn. Bài viết này trình bày chi tiết các bệnh phổ biến nhất do lũ lụt gây ra và cách bảo vệ.

Các bệnh truyền qua nước phổ biến sau lũ lụt

Vi khuẩn và virus thường xuyên làm ô nhiễm nước lũ, dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Các bệnh phổ biến nhất bao gồm:

Leptospirosis

Leptospirosis xảy ra do tiếp xúc với nước bị nhiễm nước tiểu động vật. Nhiễm khuẩn này gây ra nguy hiểm đáng kể trong các đợt lũ lụt.

Nguyên nhân: Nước lũ có chứa chất thải động vật là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn Leptospira phát triển. Nhiễm trùng có thể xảy ra do tiếp xúc trực tiếp.

Triệu chứng: Sốt cao, đau cơ, nhức đầu và buồn nôn là các triệu chứng của leptospirosis. Các trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến tổn thương gan hoặc thận.

Chăm sóc y tế kịp thời có thể ngăn ngừa biến chứng sức khỏe.

Bệnh tả

Bệnh tả là một căn bệnh tiêu chảy lây truyền qua nước hoặc thực phẩm bị ô nhiễm. Nó có thể bùng phát thành dịch sau lũ lụt.

Nguyên nhân: Vi khuẩn Vibrio cholerae được truyền qua nước uống bị ô nhiễm. Điều kiện vệ sinh kém làm trầm trọng thêm tình hình.

Triệu chứng: Tiêu chảy nước, mất nước và chuột rút là các triệu chứng của bệnh tả. Mất nước nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị.

Phòng ngừa: Đun sôi nước uống và đảm bảo vệ sinh để giảm nguy cơ nhiễm bệnh.

Viêm gan A

Viêm gan A là một bệnh do virus lây lan qua nước bị ô nhiễm. Đây vẫn là điều đáng lo ngại trong và sau lũ lụt.

Nguyên nhân: Virus lây lan qua đường phân – miệng, thường do nước bị ô nhiễm hoặc vệ sinh kém.

Triệu chứng: Vàng da, mệt mỏi và đau bụng là các triệu chứng của viêm gan A. Trẻ em và người cao tuổi có nguy cơ cao hơn.

Phòng ngừa: Tiêm vaccine và tiếp cận nguồn nước sạch giúp giảm khả năng bùng phát dịch.

Lũ lụt cũng ảnh hưởng đến các bệnh truyền qua vật trung gian

Lũ lụt cũng làm tăng tỷ lệ các bệnh truyền qua vật trung gian như muỗi và chuột. Những bệnh này bao gồm:

Sốt xuất huyết Dengue

Số ca sốt xuất huyết tăng vọt sau lũ lụt, vì nước tù đọng trở thành nơi sinh sản của muỗi.

Nguyên nhân: Các vũng nước tù đọng là môi trường sống lý tưởng cho muỗi Aedes. Chúng truyền virus dengue sang người.

Triệu chứng: Sốt cao, đau đầu nghiêm trọng, đau khớp và phát ban là các triệu chứng phổ biến của sốt xuất huyết.

Phòng ngừa: Sử dụng thuốc chống muỗi và loại bỏ nước tù đọng quanh nhà để giảm mật độ muỗi.

Bệnh sốt rét

Bệnh sốt rét là một bệnh truyền qua vật trung gian khác tăng lên sau lũ, đặc biệt ở các khu vực nông thôn.

Nguyên nhân: Ký sinh trùng sốt rét được truyền qua muỗi Anopheles. Lũ lụt tạo ra môi trường lý tưởng cho muỗi này sinh sản.

Triệu chứng: Sốt, ớn lạnh, đổ mồ hôi và đau cơ là các triệu chứng của bệnh sốt rét. Các trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến tổn thương cơ quan.

Phòng ngừa: Màn chống muỗi và thuốc phòng sốt rét có thể giúp bạn phòng bệnh.

Các bệnh do chuột gây ra

Rác thải sau lũ là môi trường lý tưởng cho chuột, chúng có thể truyền các bệnh như Hantavirus và Leptospirosis.

Nguyên nhân: Chuột bị buộc phải tiếp xúc gần hơn với con người do điều kiện lũ lụt. Nguồn nước bị ô nhiễm bởi chất thải của chúng.

Phòng ngừa: Xử lý rác thải và kiểm soát dịch hại đúng cách giúp giảm nguy cơ nhiễm bệnh.

Phòng bệnh bắt đầu bằng việc chuẩn bị trước lũ

Sự chuẩn bị cho lũ đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu các nguy cơ sức khỏe. Các biện pháp đơn giản này có thể giúp tránh được nhiều loại bệnh.

Nước uống an toàn

Đun sôi hoặc lọc nước để đảm bảo có nguồn nước uống sạch. Tránh uống nước bị ô nhiễm do lũ.

Thực hành vệ sinh đúng cách

Rửa tay kỹ, đặc biệt là trước khi ăn. Sử dụng xà phòng và nước sạch giúp giảm nguy cơ nhiễm khuẩn.

Bảo vệ khỏi côn trùng

Giảm tiếp xúc với bệnh do muỗi truyền bằng cách sử dụng thuốc chống muỗi và màn chống muỗi.

Các cơ sở y tế địa phương khuyến khích các hành động y tế dự phòng để giảm thiểu rủi ro sức khỏe sau lũ lụt. Giáo dục và khả năng tiếp cận dịch vụ y tế là điều cần thiết.

Câu hỏi thường gặp

1. Leptospirosis có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe mãn tính không?

Có, suy cơ quan và tổn thương thận hoặc gan mãn tính có thể xảy ra nếu không được điều trị kịp thời. Điều trị sớm là yếu tố then chốt.

2. Sau khi tiếp xúc với nước lũ, các triệu chứng sẽ xuất hiện trong bao lâu?

Mặc dù các triệu chứng có thể khác nhau, nhưng chúng thường xuất hiện trong vòng vài ngày đến vài tuần. Hãy đi khám bác sĩ ngay khi bạn cảm thấy không khỏe.

3. Có thể ngăn ngừa bệnh do lũ bằng vaccine không?

Một số bệnh, chẳng hạn như viêm gan A, có thể được phòng ngừa bằng vaccine

4. Nếu bạn nghĩ rằng nước uống bị ô nhiễm, bạn nên làm gì?

Bạn nên đun sôi nước ít nhất một phút trước khi uống. Bạn cũng có thể sử dụng bộ lọc nước đạt chuẩn hoặc uống nước đóng chai.

5. Việc mặc quần áo bảo hộ trong lũ có làm giảm nguy cơ nhiễm bệnh mà có ảnh hưởng lên sức khỏe không?

Có, việc giảm tiếp xúc trực tiếp với nước bị ô nhiễm bằng cách mang ủng và găng tay chống thấm nước. Điều này giúp giảm nguy cơ nhiễm bệnh.

Lũ lụt gây ra các mối nguy hiểm nghiêm trọng về sức khỏe, bao gồm sự lây lan của các bệnh như leptospirosis, tả, sốt xuất huyết và sốt rét. Những bệnh truyền qua nước và qua vật trung gian này có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Nếu bạn hoặc người quen có các triệu chứng như sốt, đau cơ, nhức đầu, tiêu chảy hoặc mất nước sau lũ, điều quan trọng là phải đi khám ngay tại các cơ sở y tế gần nhất. Chẩn đoán và điều trị sớm có thể giúp ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng.

(Lược dịch từ: https://gleneagles.com.my/health-digest/what-are-diseases-caused-by-floods)